Interview met Koen Zantvoord (stagiair) over de onderwijsspecial
‘’Kinderen staan open voor belevingen, nieuwe ideeën en kennis. Dat maakt natuureducatie zo leuk voor mij.’’ -Koen Zantvoord
De onderwijsspecial is een project vanuit Groen Traineeship. Deze werd georganiseerd op het Terra Meppel voor de eerste en tweede klas van vmbo-groen. Gedurende een half jaar werken de leerlingen één middag per week aan het ontwerpen en planten van een Nationaal Park tuin op het schoolterrein. De leerlingen gaan niet alleen aan de slag op school, maar gaan ook op excursies naar Nationaal Park Weerribben-Wieden, om de theorie in de praktijk te ervaren.
Tuinontwerpen
Tijdens de onderwijsspecial krijgen de leerlingen les van eigen docenten, maar ook van verschillende gastsprekers. Zo zijn er een hovenier, tuinontwerper en een coördinator van Natuurmonumenten langs geweest. De groep leert over verschillende plantensoorten, biotopen en wordt aangemoedigd om hun eigen tuinontwerpen te maken. Koen verwijst naar bovenstaande foto en zegt ’’Ik was aan het uitleggen hoe je het beste de planten kon gebruiken voor een insectenhotel.’’ Het doel van deze onderwijsspecial is om een tuin te creëren die niet alleen mooi is, maar ook bijdraagt aan de biodiversiteit in de omgeving. Dit door het uitkiezen van geschikte inheemse planten en het bouwen van bijvoorbeeld insectenhotels en vleermuizenkasten. Het project richt zich op natuurbeleving en het bewust worden van de impact van de keuzes die ze maken op hun omgeving.
Praktijk en theorie combineren
De leerlingen krijgen de kans om niet alleen te leren over planten en natuur, maar ook om praktische vaardigheden op te doen, zoals het maken van een waterfilter of het beheren van een natuurgebied. De excursies zijn een belangrijk onderdeel van het programma. Het contact met de natuur zorgt ervoor dat de leerlingen de informatie beter kunnen begrijpen en toepassen. Het werken in de natuur stimuleert verwondering en enthousiasme, wat bijdraagt aan hun motivatie om meer te leren.
Verwondering als motivatie
De natuur roept verwondering op. Dit wordt zichtbaar wanneer de leerlingen, die eerst mopperend naar een sloot lopen om water- en bodemdiertjes te vangen, uiteindelijk enthousiast zijn door de ontdekkingen die ze doen. Dit soort momenten, waarbij leerlingen hun motivatie en enthousiasme terugvinden, is de reden waarom Koen trots is op zijn impact en het project.
Uitdagingen en vooruitgang
De theorie bleek soms langdradig voor de groep, wat het lastig maakte om alles goed aan te laten sluiten bij de leerlingen. Dat was een behoorlijke uitdaging. Toch heeft het project zich in de loop van de tijd goed ontwikkeld, mede door het aanpassingsvermogen van de begeleiders. Zij maakten de inhoud behapbaarder door het project op te splitsen in kleinere opdrachten, wat de structuur en het overzicht voor de leerlingen verbeterde. De ervaring heeft veel waardevolle inzichten opgeleverd voor de toekomst. Zo bleek dat de leerlingen goed samenwerkten en het prettig vonden om de verantwoordelijkheid voor hun taken met elkaar te delen.
De weg vooruit: meer les buiten de klas
Een van de belangrijkste adviezen van Koen is dan ook: “Ga naar buiten!” Natuuronderwijs wordt vaak nog binnen het klaslokaal gegeven, terwijl de ervaring van de natuur veel sterker is als deze buiten plaatsvindt. De leerlingen leren het beste als ze actief bezig zijn, de natuur voelen en daadwerkelijk met hun zintuigen ervaren. Door middel van spelenderwijs leren, waarbij de leerlingen niet het gevoel hebben dat ze aan het ‘studeren’ zijn, blijft de kennis beter hangen. Het is belangrijk dat het lesprogramma wordt aangepast op de doelgroep, met voldoende ruimte voor verwondering en interactie.